Bilim uğruna; Hypatia…

Bir de Hypatia vardı... İskenderiye'nin en güzel kadını mıydı bilinmez ama en bilgilisi olduğu kesin...


Her hafta bir kitaptan bahsediyorum ama bu kez bir kütüphaneyi ve oradaki unutulmaz bilim kadınını anlatmak geçti içimden. İskenderiye Kütüphanesi ve Hypatia…

Büyük İskender’in fethettiği ve ismini verdiği İskenderiye kenti, kendisinden sonra gelen hükümdar Ptolemaios tarafından bilim merkezi haline getirilmişti. Milattan Önce 3. yüzyıl başlarında bu bilim şehrine, şanına yakışır bir kütüphane yaptırdı Ptolemaios. Girişinde, “Bilim bizi tanrıların gazabından kurtarır” yazıyordu. İçerisinde din ya da ekonomi veya sosyal olaylar konuşulmuyor, sadece bilim konuşuluyordu. Hıristiyan, Yahudi ve Pagan öğrenciler birbirlerini dini yüzünden eleştirmeden, ötekileştirmeden eğitim görüyordu.

Bir yanda Öklit vardı, bir yanda Arşimet. Bugünün biliminin temellerini atan bilim insanları ve filozoflar orada eğitim veriyordu. Öğrenme aşığı insanlar için cennet gibi bir yerdi belki de…

Bir de Hypatia vardı… İskenderiye’nin en güzel kadını mıydı bilinmez ama en bilgilisi olduğu kesin… Kadının yok sayıldığı, adının dahi olmadığı bir dönemde, filozof bir babanın yetiştirdiği bilge bir kadındı Hypatia. Bugün, bilinen ilk kadın matematikçi olarak anıyoruz onu. Yunan filozof, matematikçi ve astronom Hypatia eğitim için Atina’ya gitti ve 400 yılına doğru İskenderiye’ye geri dönerek dersler vermeye başladı. Doğayı mantık ve matematikle açıklamaya çalıştı.

Hepimizin bildiği gibi hiçbir başarı cezasız kalmaz. Din, bilimle her dönem olduğu gibi o dönemde de çatıştırıldı. Bu benim anlamakta zorlandığım bir konu ama seviyor bazı insanlar din ve bilimi karşı karşıya getirmeyi. Din derken bundan ne anladığımız önemli sanırım bu noktada. Neyse, konumuz bu değil zaten… 

Bir yanda evreni bilimle açıklamaya çalışan insanlar, diğer yanda her yeni bilgiye günah gözüyle bakanlar. Bu kadarı bile İskenderiye Kütüphanesi’nin sonunu getirmeye yeterdi ama işin içinde bir de bilgin bir kadın vardı. Bilimden zaten çok korkuyorlardı ama bilen bir kadın işte o en tehlikelisiydi… Çok tanıdık değil mi?

Binlerce papirüsü, zamanın en değerli bilgilerinin yer aldığı sayfaları barındıran İskenderiye Kütüphanesi işte bu güruh tarafından yakıldı, neredeyse herşey yok edildi. O güruhun kimlerden oluştuğuna dair çeşitli görüşleri internette bulabilirsiniz. Dini ya da ırkı önemli değil. Kafasının içinde örümcekler gezen bir takım insansılar diyebiliriz onlara…

Kütüphane yakıldı, sonrasında ise Hypatia vahşi şekilde katledildi. Öylesine korktuları ki varlığından, ondan tek bir iz bile kalmasını istemediler ve cansız bedenini yaktılar. Hypatia henüz 45 yaşında, ilk kadın bilim şehidi oldu.

Birçok buluş, görüş, fikir İskenderiye Kütüphanesi ile yok olmasaydı acaba bu bilim tarihini nasıl etkilerdi? Bunu hiçbir zaman bilemeyeceğiz ama önümüzde buz gibi bir gerçek yüzyıllardır duruyor; erkek egemen toplumların bazı insansı varlıkları kadından hala çok korkuyor…

Sevgiler.


Beğendiniz mi? Arkadaşlarınızla Paylaşın!

0 Yorum

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Yazı Formatı Seçiniz
Kişisel Test
Kişiliğe dair bir şey ortaya çıkarmayı amaçlayan sorular dizisi
Basit Test
Bilgiyi kontrol etmek isteyen doğru ve yanlış cevaplı sorular dizisi
Anket
Karar vermek veya görüş belirlemek için oylama yapmak
Serbest Yazı
Yazılarınıza Görseller Bağlantılar Ekleyebilirsiniz
Liste
Klasik İnternet Listeleri
Geri Sayım Listesi
Klasik İnternet Geri Sayım Listeleri
Açık Liste
Kendi öğenizi gönderin ve en iyi sunum için oy verin
Oylanabilir Liste
En iyi liste öğesine karar vermek için yukarı veya aşağı basın
Fotoyla Anlatım
Kendi resimlerinizi yükleyin ve birşeyler anlatın
Video
Youtube and Vimeo Embeds
Ses
Soundcloud veya Mixcloud İçerikleri
Görsel
Fotoğraf veya GIF
GIF
GIF Formatı