Narsissus ve yansıması

Narsistik kişilik, çağlar boyu “kendini beğenmişlik” olarak yansıtılırken, kendinden çağlar boyu uzak kalmış ve ne kendini tanıma ne de kendisiyle sevgi bağı kurabilme fırsatı yakalamıştır. Hal böyleyken kendini sevmeden yapılan beğenme hali tıpkı günümüzdeki “instagram beğenileri” gibi içi boş bir beğeniye dönüşmüştür. Beğeni sayısının fazla olması kişiyi kısa süreli bir tatmine sürüklese de; o sayının olası düşüş veya sabit kalışına dair oluşan tatminsizlik, kitle beğenilerine göre hareket etmeye ve sevginin beğeni ile özdeşleşmesine sebep olur. Bu yansımanın bize günümüzün en temel problemlerinden birini işaret ettiği mutlak. Ancak ben bu yazıda, kitle analizi ekstrasında Narsissus ve Echo portresinin bir diğer anlamına yönelip, bir nebze de olsa kendini beğenmek ve kendini sevmek arasındaki farkı yansıtmak istiyorum:

Tabloda görüldüğü üzere bir kişi kendi yansımasını izliyor. Kendi yansımasına aşık olmak durumunu bir kenara bırakacağım; çünkü hepimiz aşk deneyimlerimizde kendimizin bir nevi yansımasını karşıya atfedip aşık oluyoruz. Ben bu tabloyu kişinin kendini sevme süreci olarak tanımlamak istiyorum:

Kişi kendi yansımasına bakarken, baktığı aslında kendinin aydınlık ve karanlık yönleridir. Karanlıklarına bakmaya alışan insan, ışığın varlığını unutup tamamen karardığını da hissetse, unutmamalı ki yine bakan gözler kendi gözleri ve baktığı şey de kendinin yansımasıdır. Bu karanlığın geçiciliği ve aydınlığın uçuculuğu bir arada harmanlandığında, kişi karanlığını kendi aydınlığında eritirken yansımasından da karanlığından da korkmaz bir hal almıştır.

Bu tabloyu yorumlama biçimimiz bizi, kendimize hatırlatmak için bir ipucu sunabilir.