Deniz tutkusu roman olsa…

Yaptığı herhangi bir işi tutkuyla yapan, bir şeye tutkuyla bağlanan insanları daima sevmişimdir. Tutkuyla bağlı olmak sanırım o iş ya da o şey her neyse, onun bizim yaşam amacımız olduğunu gösteriyor çoğu zaman.

Tutku kelimesinin bana hatırlattığı ilk kitap Aganta Burina Burinata. Cevat Şakir Kabaağaçlı, namı diğer Halikarnas Balıkçısı’nın ilk kitabı Aganta Burina Burinata, denize tutkuyla bağlı bir adamın hikayesi.

Romanın ana karakteri Mahmut, dedesi ve babası da denizci olan fakat kendisinin asla denize çıkması istenmeyen biridir. Ama bu bir tutkudur işte, anne baba dede ya da çevre her ne kadar “hayır bunu yapmayacaksın” dese de insanın içi durmaz… 

Ben deniz kenarı bir yerde doğmadım, büyümedim, yetişmedim. Belki de o yüzden deniz tutkunu değilim. Böyle diyorum çünkü genelde sahil kasabalarında yetişen insanların daha çok denize bağlı olduğunu görüyorum. Çoğunlukla onları denizin olmadığı bir yerde yaşamaya ikna edemezsiniz. Romanda da bahsedildiği gibi, toprak adamı değil deniz adamıdır onlar. Sadece denizi görmek bile mutlu eder bu insanları çoğu kez.

Mahmut’un babası ve dedesi hatta amcaları da denizciydi fakat aile denize çok kurban vermişti. Ayrıca deniz sefalet getiriyordu onlar için. O yüzden Mahmut ya toprak adamı olmalı ya da bir dükkan açmalıydı. Babası cami hocasına gönderiyordu onu elif ba öğrensin diye ama kaçıyordu Mahmut sıklıkla. Meslek öğrensin diye bir esnafın yanına verince babası onu, orada duyduğu denizcilik hikayeleri iyice gönlünü kabarttı Mahmut’un. Hiç denize çıkmadan, oturduğu yerde bütün denizcilik terimlerini ve yapılacak işleri ustasından dinleyerek öğrendi. 

Onunla beraber okuyucularda öğreniyor tabii birçok şeyi. Denizcilik konusunda hiçbir ilgisi ve bilgisi olmayan ben bile heyecanla okudum ve epey terim öğrendim bu romandan. Kitabın adı zaten başlı başına ilgi çekici; Aganta Burina Burinata! Burada kaptan diyor ki tayfalara; denize açılıyoruz yelkenlerin halatları gergin tutula!

Bütün engellere rağmen Mahmut duruyor mu karada derseniz, durmuyor tabii ki… Hem deniz hem de keşfetme dürtüsü çekiyor sürekli onu ve daha küçük yaşlarda amcasının teknesinde tayfa oluyor. Denizin acısını da tatlısını da iyice belleyene dek bırakmıyor tayfalığı. Ama bir gün bir bakıyor tam da babasının istediği gibi toprak adamı olmuş. Sonrası ise tutkunu olduğu şeyden uzak kalmak zorunda kalan her insanın yaşadığı gibi, hiçbir yere ait olamama hissi kaplıyor etrafını…

Edebi dil ve akıcılık olarak da çok sevdiğim bir roman Aganta Burina Burinata. Halikarnas Balıkçısı 1946'da yazmış ve ilk romanıymış ama hala en popüler romanları arasında… Benim de bugüne dek yazarın okuduğum tek kitabı, en kısa sürede devamını diliyorum kendim için ve tüm okumak isteyenler için.

Sevgiler.