Günümüzde Orhan Veli’nin şiire getirdiği yeni soluk ve yarattığı devrim herkesçe kabul görmüş olsa da yaşadığı dönemde bir çok aydın tarafından yoğun bir eleştiriye tabi tutuluyordu. Onu ve şiirini takdirle karşılayan birçok yazarın yanısıra, eleştiri oklarını üzerine doğrultan yazarların sayısı da oldukça fazlaydı. 1940’lı yıllarda, dönemin Cumhuriyet gazetesinde yazan Adile Ayda ve Baki Süha Ediboğlu, Orhan Veli’ye bu sert eleştirileri yöneltenlerden sadece ikisiydi. Bakın bu iki Cumhuriyet yazarı Orhan Veli’nin şiirleriyle ilgili köşelerine hangi satırları yazmış:
Tiksinti ile karşıladım!
Birçok şiirlerinde sanat zevkine inandığımız Orhan Veli, son çıkardığı “Vazgeçemediğim” adındaki kitabının sonuna bir de “Eskiler Alıyorum” diye bir parça koymuş. Kitabındaki şiirlerinin çoğunu zevkle, hayranlıkla okuduktan sonra bu “Eskiler Alıyorum” şiirini yenilik namına -gücenmeyeceğini bildiğim için söylüyorum- tiksinti ile karşıladım.
Eskiler alıyorum
Alıp yıldız yapıyorum
Musiki ruhun gıdasıdır
Musikiye bayılıyorum
Şiir yazıyorum
Şiir yazıp eskiler alıyorum
Eskiler verip Musikiler alıyorum.
Bir de rakı şişesinde balık olsam
Orhan Veli’nin sırf yeni şiir ve kendi ismi etrafında dedikodu yaratmak için evvelce yaptığı bu türlü -bir bakıma haklı- tuhaflıklara, garaiblere artık bir son vermesi lazımdır.
(Baki Süha Ediboğlu, 11 Nisan 1945)
Seviye 3 yaş!
Bizim sürrealistlerin de en çok övündükleri eser, birçok şeylerin yanında vezin ve kafiyeyi yıkmış olmalarıdır. Bu tahrip kahramanlarının yıktıkları şeylerin yerine diktikleri yeni abideler nelerdir? Aşağı yukarı şuna benzer şeyler:
Çayın rengi ne kadar güzel,
Sabah sabah,
Açık havada!
Hava ne kadar güzel!
Oğlan çocuk ne kadar güzel!
Çay ne kadar güzel!
Bu satırları buraya geçirirken bana bir fikir geldi. Acaba üç yaşındaki kızım da şair mi? Çünkü buna benzer şeyleri çok güzel sıralıyor.
(Adile Ayda. 27 Aralık 1946)
0 Yorum