Yerdeniz Büyücüsü: Hayallerinize sıkıca tutunun!

Bugün Ursula le Guin’in altı kitaptan oluşan bilimkurgu serisinin ilk kitabından bahsedeceğiz, adı Yerdeniz Büyücüsü. Kitap, Le Guin’in kurgusal evreni Yerdeniz’de yaşayan Ged’in (Çevik Atmaca) toyluktan olgunluğa giden yaşam öyküsünü anlatıyor. Eser, akıcı dili ve yalın yapısı sayesinde hızlıca okuyabileceğiniz türden.

Eseri okumaya başladığımda çocuksu bir kitap olduğu hissine kapılmıştım, daha sonra ilk yayınlandığında çocuk kitabı olarak basıldığını öğrendim. Hikâyenin en sevdiğim tarafı ise çocukların, gerçek birer çocuk gibi davranması olmuştu. Kahramanımız Ged, küçük yaşlarında düşüncesizce hareket eden, arkadaşlarından üstün görünmek için karanlık diyardan ruh çağıran, yaramaz ve sorumsuz biri, tam da bir çocuktan beklenebileceği gibi. 

Kitabın ilerleyen kısımlarında Ged’in çocuksu sorumsuzluğu, başına oldukça büyük belalar açıyor. Başkahramanız, zamanla etrafında gelişen ve yaşanan kötü olaylara kendisinin sebep olduğunu idrak ediyor. Başka insanları düşünmeye başlayan ve gölgesiyle yüzleşmekten çekinmeyen Ged’in, artık olgunlaştığını anlayabiliyoruz. Kitabın devamında bir olgunluk belirtisi daha var, aşk. Evet, Çevik Atmaca âşık oluyor…

Kahramanımız, doğuştan üstün büyücülük yeteneklerine sahip biri. Teyzesi, ondaki bu ışığı görerek, ona bildiği her şeyi öğretiyor. Sessiz sedasız yaşamaya devam ederken, köylerine bir saldırı düzenleniyor ve Ged teyzesinden öğrendiği “sis büyüsü” ile bunun üstesinden geliyor. O günden sonra ününe ün katan başkahraman, bir şekilde büyü okuluna girmeyi de başarıyor. Burada arkadaşlarıyla büyücülük konusunda girdiği, “ben daha üstünüm” tartışmalarında karanlık diyarlardan bir gölgeyi çağırıyor. Bundan sonra Ged için hayattaki en büyük amaç gölgesiyle yüzleşip onu ele geçirerek, tekrar karanlık diyarlara göndermek oluyor. Elbette bunu yapmaya çabalarken envai çeşit tuhaf olaylar ve yaratıklarla karşılaşıyor. 

Kitabı okuduğunuzda, acaba diğer sayfalarda ne olacak diye, çok merak edeceksiniz. Mekânın gizemini, atmosferini, büyü okullarını, ejderhaları kafanızda tasavvur edince kitabı fazlasıyla beğeneceğinize eminim. Yerdeniz Büyücüsü, hayatı uçlarda yaşayan okuyucular için mükemmel bir eser.

Ursula le Guin’in her kitabında, yalnızca dikkatli okuyucuların fark edeceği göndermeler mevcut. Bu da le Guin okumanın en güzel ve en eğlenceli yönlerinden biri. Birkaç örnekle açıklamama izin verin: Karanlığın Sol Eli’nde; herkes çift cinsiyetlidir ve bir bedende iki kişilik vardır; psikanaliz de her insanda çift cinsiyet hormonu olduğunu dile getirir. Rüyanın Öte Yakası’nda başkahraman George Orr’dur; burada George Orwell’a gönderme yapmıştır. Yerdeniz Büyücüsü’nde ise “denge”, “gölge” gibi kavramları sıkça kullanarak, analitik psikolojinin kurucusu Carl Jung’a gönderme yapmıştır. Bu anlamda düşünürsek Ursula’nın eserlerindeki isimlerin, konuların, kurguların, gezegenlerin hiçbiri tesadüfi değildir. Tümü üstüne düşünülerek oluşturulmuştur. Le Guin okumanın en eğlenceli taraflarından biri de bu alt metinleri çözümleme çabasıdır. 

Ursula’nın, fantastik ve bilimkurgu türünde en iyi yazarların başında geldiği konusunda çoğu okuyucu ve eleştirmen hemfikir. Bu türün yazarların dünyanın en özgür insanları olduğunu düşünürüm. Nedenine geçmeden önce “özgürlük” derken neyi kastediyorum, onu söylemek isterim çünkü herkes farklı algılayabiliyor. Buradaki özgür kişi: tüm toplumsal baskılardan kurtulmuş, kültürden sıyrılmış, tanrıyı unutmuş, ailesini es geçmiş ve hatta kendinden vazgeçen kişidir. İşte bu yüzden Ursula ya da onun gibi yazarlar, her şeyi arkalarında bırakarak imkânsız gibi görünen tüm düşüncelerini hürriyetle yazmış oluyorlar. Bana göre bu, fantastik ve bilimkurgu türünün halen rağbet görmesindeki en büyük etmen. Yazılanların çoğunun gerçek olamayacağını bilmemiz bile bizi okumaktan alıkoymuyor. Ancak şunu da unutmamalıyız ki her gerçek bir hayalin neticesidir. Jules Verne’nin, Ay’a Yolculuk eserini düşünün, imgenin hakikate uzanmış en iyi örneklerindendir. Gerçeğe giden yol hayallerden geçer. Hayallerinize sıkıca tutunun!

Eserin adı: Yerdeniz Büyücüsü
Yayınevi: Metis Yayıncılık
Tür: Fantastik roman
Sayfa sayısı: 192