Yer altından sesler: BORU YAZILARI

Yıllar öncesinde birlikte çalıştığım madenci arkadaşlarımın fotoğraflarını çeker, çektiğim fotoğrafları tab ettirip hatıra olarak onlara hediye ederdim. Şimdi dijital çağda fotoğrafları internet ortamından göndermenin kolaylığını yaşıyorum. Kendi lambamın ölgün ışığında ne kadar arkadaş portresi çekebildiysem işte… Kazma sapını sabitleyip; asa, diyafram, enstantane ayarlarını yapıp nefesimi tutarak deklanşöre basmak… Göz, gez, arpacık, ateş misali. 

Fotoğrafın an olduğu söylenir. Ben anı belgelerken aynı zamanda arkadaşlarımın iç dünyalarını da belgelediğimin farkına vardım. Öfkeyi, sevinci, hüznü, kavgayı ve sesleri fotoğrafladığımı gördüm. Ocakta çalışan makinelerin mekanik sesleri değildi çektiklerim. Sesler söz olup havalandırma borularına düştü. Bazen iktidarları tiye aldılar, bazen sendika yöneticilerini; bazen de mühendislerini, çavuşlarını ve çalışma arkadaşlarını borulara yazdıkları mizahi sloganlarla makaraya sardılar. Bana da onları fotoğraflayıp sansürlü olarak sizlerle paylaşmak düştü. 

Aslında bu çalışmaya 1997 yılında, Deli Kadir’in arkadaşı İlyas’a şanting hattına yazdığı “İlyas Demir, sen beni deli ettin / Deli Kadir” göndermesiyle başladım. Yüz yıllık geleneksel kömür işletmeciliğinde yeniliğe açık olmayan mühendis camiasına eleştirel yaklaşım, siyasal taşlamalar, sendikal eleştiri, aşk meşk işleri, çalıştıkları yerlerde temizlik kaygısı, iş malzemelerinin asker ocağındaki gibi sık sık kaybolup yer değiştirmeleri, adaletsiz uygulamalar karşısındaki öfke nöbetleri gibi konuların tümü borular üzerine yazıldı. 

Bu yazıların içinde kendimi de bulup fotoğrafladım.  “Beni -205’e gönderen şerefsizdir.” Ocak çavuşunun boyu kadar fallusla resmedip adının yazıldığı yerde bana da düşen buydu. Başım üstüne, aldım bir yerlere koydum. Varmıştır bir sıkıntısı, dedim. Bundan sonra bu sayfada bu tür fotoğraf okumaları ile karşılaşacaksınız. 

Haftada bir görüşmek üzere…