Yeşilçam’da sıradan bir gün: “Yerli” Tarzan İstanbul’da, “Milli” Toma sinemalarda

Sabahattin Tulgar, 1940 yılında kurduğu şirketi ile film sahiplerinden izin almadan “Drakula İstanbul’da”, “Şarlo İstanbul’da” ve “Tarzan İstanbul’da” gibi filmleri yaparak dönemin en çok kazanan yapımcılarından biri haline gelir. Gişede büyük başarı kazanan “Tarzan İstanbul'da" filmi İngilizce, İspanyolca, Yunanca, Fransızca ve İtalyanca olarak birçok ülkede gösterilmeye başlar. Peki üçte ikisi kendi filmlerinden çalınmış bu filmin kendi pazarlarında satılmasına kimse ses çıkarmaz mı?

Nebil Özgentürk, “Tarzan İstanbul’da” ile ilgili ilginç bir ayrıntıyı aktarır: “Edgar Raiss isimli bir zat İstanbul’a gelir, Tarzan İstanbul’da filminin telif hakkının kendisinde olduğunu söyler ve Türkiye’de dava açar. Ama Sabahattin Tulgar kaçın kurası. Hemen Manisa’ya gider. O dönem oldukça popüler olan ‘Manisa Tarzanı’ diye bilinen Ahmeddin Carlak ile notere giderler. ‘Manisa Tarzanı’nın, Tarzan İstanbul’da filmi ile ilgili ‘Bu benim hikâyemdir’ diyen ifadesini mahkemeye sunar ve Hollywood’a karşı davayı kazanırlar.”

Sabahattin Tulgar’ın yapım şirketinin adı ironik bir şekilde “Milli Film”dir. Milli Film, çoğu çalıntı görüntülerden oluşan milli “Tarzan” filmini 1952 yılında yapar. Filmin yönetmeni Yılmaz Atadeniz’in aktardığına göre, “Tarzan İstanbul’da” filminin büyük kısmı Belgrad Ormanlarında çekilmiş, filmde Medrano Sirki’nin hayvanları kullanılmış ancak çekimler tamamlanmadan sirk İstanbul’dan ayrıldığı için filmin kalan kısmı İzmir Fuarı’ndaki büyük hayvanat bahçesinde çekilmiş. Üstüne üstlük çekimler sırasında set ekibi tarafından yapılan salın devrilmesi nedeniyle, Aziz Basmacı gibi yüzme bilmeyen film ekibinden bazıları boğulma tehlikesi geçirmiş. Nihayetinde filmin başrol oyuncusu Toma Valcis, Tarzan’a yakışır bir kahramanlıkla film ekibini boğulmaktan kurtarmış.

Peki kimdir bu Toma Valcis? “Tarzan İstanbul’da” filminin afişine bakarsanız, Tamer Balcı başroldedir. Tamer Balcı asıl olarak İstanbul-Heybeliada doğumlu bir Rum’dur gerçek ismi ise Toma Valcis’tir. Valcis; yüzme, kürek, voleybol ve futbolda çok başarılı komple bir sporcudur. Rum olduğu için Ankara’da 3 yıl “sakıncalı” olarak askerlik görevini yaparken çekiç atma sporuna başlar. Atletizm Federasyonu Başkanı Naili Moran’ın tavsiyesi ile “Milli Atlet” olur ve Balcı soyadını alır.

Valcis, 20 Nisan 1940’ta Türkiye çekiç atma rekorunu 34,86 metre ile egale eder. Türkiye’nin Balkan Oyunları kadrosuna girer ve birinci olur. 20 yıl milli takımda kalır ve rekorunu 52 metreye taşır. Hollywood yapımı “5 Parmak” (Five Fingers) filminde dublörlük yapar. Bu onun sinemayla ilk tanışmasıdır ve devamı gelir. Valcis toplam 35 filmde oyuncu olarak yer alır.

“Tarzan İstanbul’da” filmi için boyu posu ve sportmen fiziği sebebiyle Toma Valcis çok uygundur. Ancak Toma ismi tıpkı soyadı gibi “uygun” bulunmaz. Toma’nın soyadından sonra adı da değişir ve Tamer Balcı olur. Bir sorun daha vardır. Toma Valcis oldukça kıllı bir vücuda sahiptir. Filmin üçte ikisinin çalındığı orijinal filmin görüntülerinde Tarzan rolündeki Johnny Weissmüller’in vücudunda kıl yoktur. Hemen çözüm bulunur ve Toma Valcis’in tüm vücudu çekimler için tıraş edilir.

Heybeliadalı Toma Valcis 1993 yılında aramızdan ayrıldı. Film afişlerinde adı halen Tamer Balcı olarak geçen Valcis’in Heybeliada Rum Mezarlığı’ndaki mezar taşında ise Toma Valcis yazıyor.

*Kaynak: İstanbullu Tarzan: Toma Valcis, Önder Özdemir, Sendika.Org