“Identity” sözcüğünün kökeni

Herkesin bildiği gibi Aydentiti (Identity) Divriği kökenli bir sözcüktür. Büyük Marmara depremi sonrası, Ankara Gülveren’de yeğenimi üniversite sınavına götürmüştüm. Sınavın sona ermesini beklerken yakındaki bir kahvehaneye uğradım.

Kahvehanede okeye dördüncü arayan üç kişilik bir grubun açtığı sınava katılıp yeterli puanı alınca okeye dördüncü olma görevini üstlenmiştim. Grubun benim dışımdaki üyeleri birbirini yakından tanıyor ve kendi aralarında birbirlerine depremde ölüp ölmediklerini soruyorlardı. İçlerinde en yaşlı olanı, o masadakilere sanki o masada kimse yokmuş gibi İngilizceyi andıran bir dilde durmaksızın ve aralıksızın bir şeyler anlatıyordu.

“Didim ki diy “gel baam” didim diy, didi ki diy “Ne var?!” didi diy, didim ki diy “Sen necisin?!” didim diy, didi ki diy “Ben bakanım!” didi diy! 

Peeki didim diy “Sen şeyle geç didim diy!” 

Yanındakine döndüm didim ki diy “Sen necisin?!” didim diy, didi ki diy “Ben de milletvekiliyim” didi diy. 

Peeki didim diy “sen de şeyle geç o zaman” didim diy!

“Şimdi söylen baam ben neciyim?!” didim diy, dediler ki diy “Sen de baş aşçısın” didiler diy. “Yok ben baş aşçı filan deelim” didim diy.

Anlayabildiğim kadarıyla zamanın bakanı ve bir milletvekili baş aşçı olarak çalıştığı devlet yemekhanesini ziyarete gelmiş, kalbi kırık olduğu için ‘herkes görevinin bilincinde olsun’ diye serzenişte bulunmuş. 

Neyse, masadaki deprem, üniversite sınavı, sarı üçlünün okey olması, göstergenin unutulması, yerden taş çektiği için gösterilememesi hiçbir şekilde konu edilmeden bu amcanın İngilizceyi andıran diliyle anlattıklarını dinledik. 

Çoğu anlamadı tabii.

Ben bir ara “Emmi sen Divrikli misin?” dedim, burada yazıyla anlatılamayan ve ancak vücut diliyle gösterilebilen bir şekilde “hııııfff!” diye nefesini içine çekerek “evet” dedi. Zira, amcanın anlattıkları tamamen Divriği İngilizcesiyle anlatılan hikayelerdi. 

Şimdi bazı art niyetliler “Naslaakası var?” diyecek. Bakın bakalım ya, vurgu aynı, söyleyiş aynı…

“Aydentiti Aydentiti, Didim ki diy! Didim ki diy!”

Bir tek yazılışı farklı. 

Oldu o zaman…

“Dydim ke dy, Dydim ke dy!”

Divriği Sözlüğü ve not:
Didim ki diy: Dedim ki diyor, söyledim ki, dedim ki.
Didi ki diy: Dedi ki diyor, o da bana söyledi ki, cevap verdi ki…